Przygotowanie przed wywoływaniem głosek szeregu szumiącego („sz”, „ż”, „cz”, „dż”)
Ćwiczenia języka
- Dotykamy palcem lub łyżeczką podniebienia tuż za górnymi zębami, nazywając je „zaczarowanym miejscem”, „parkingiem”, w którym język (krasnoludek, samochód)powinien przebywać, gdy mamy zamkniętą buzię,
- Wysuwanie języka do przodu (jak u lekarza), Wysuwanie szerokiego języka na zewnątrz jamy ustnej,
- Żucie brzegów języka zębami tronowymi (żeby rozciągnąć jego powierzchnię),
- Masaż języka – wysuwanie i cofanie języka przez lekko zwarte zęby,
- Unoszenie języka na górną wargę (język wąski, wydłużony, zęby widoczne),
- Unoszenie języka za górne zęby (język wąski)
- Cofanie języka za wałek dziąsłowy,
- kierowanie języka w kąciki ust (zęby widoczne),
- kląskanie językiem – naśladowanie odgłosu konia uderzającego kopytami o bruk,
- „liczenie ząbków” – dotykanie czubkiem języka górnych zębów po wewnętrznej stronie, , raz w lewą stronę
- podczas szerokiego otwierania jamy ustnej,
- „mycie ząbków” – oblizywanie językiem górnych zębów po wewnętrznej stronie zamkniętych, a następnie otwartych ustach,
- „zaczarowany język” – przytrzymywanie przez kilka sekund czubka języka na podniebieniu przy szeroko otwartych ustach,
- „krasnoludek zagląda do gardła” – cofanie języka w głąb jamy ustnej, zaczynając od górnych zębów, a kończąc na podniebieniu miękkim,
- Zlizywanie czubkiem języka z podniebienia np. nutelli (przy szeroko otwartych ustach),
- Ssanie czubkiem języka na podniebieniu małego pudrowego cukierka lub opłatka naśladowanie ssania pożywienia,
- Przytrzymywanie czubkiem języka przy podniebieniu rodzynek, pastylek pudrowych, cukierków z zagłębieniem w środku,
- „język malarzem” – język to pędzel, którego czubkiem dzieci mają naśladować malowanie różnych wzorów (kropek, kółek, linii, kwadratów, trójkątów). Moczenie „pędzla” w farbie oznacza dotykanie czubkiem języka wałka dziąsłowego. Płukanie „pędzla” to oblizywanie językiem dolnych dziąseł od wewnętrznej strony,
- „karuzela” – włóż język między wargi a dziąsła i zakręcić nim raz w prawą,
- „słoń” – dosięgnij językiem (jak słoń trąbą) do ostatniego zęba na górze i na dole, z prawej i lewej strony,
- „wahadełko” – kierowanie czubka języka w kąciki ust,
- „młotek” – wbijamy gwoździe w ścianę. Spróbuj zamienić język w młotek i uderzaj o dziąsła tuż za górnymi zębami, naśladując wbijanie gwoździa,
- Wysuwamy język na brodę, zwijamy w „łyżeczkę” i chowamy do buzi,
- „schodki” – czubek języka dotyka górnych jedynek, górnej wargi, a następnie nosa (buzia otwarta),
- Masaż podniebienia – język jest masażystą i masuje podniebienie od zębów w stronę gardła i z powrotem,
- Naśladowanie różnych zwierząt:
- „krokodyl” – szerokie otwieranie buzi, wysuwanie żuchwy do przodu, naśladowanie „kłapania paszczą”,
- „krowa” – naśladowanie przeżuwania trawy,
- „zły pies” – zagryzanie górnymi siekaczami dolnej wargi, udawanie warczenia psa,
- „wyjący pies” – naśladowanie wycia psa do księżyca (a-u, a-u),
- „konik” – kląskanie czubkiem języka o wałek dziąsłowy,
- „króliczek” – próby utrzymania kredki między górną wargą , a nosem,
- „kameleon” – jak najdłuższe wysuwanie języka i chowanie go do buzi,
- „żabka” – robienie z buzi dużego balonu, naciskanie lekko palcami na policzki, stopniowe wypuszczanie powietrza,
- Wydmuchiwanie powietrza poprzez język zwinięty z tzw. Rynienkę,
- Naśladowanie mlaskania,
- Śpiewnie znanych melodii na sylabach: la, lo, le, lu, ly.
Ćwiczenia warg
- Oblizywanie warg,
- „ryjek świnki” – wysuwanie zaokrąglonych warg do przodu (zęby widoczne),
- Rozchylanie warg jak przy uśmiechu,
- „całuski” – cmokanie ustami,
- „balonik” – nadymanie policzków, usta ściągnięte,
- „zmęczony konik” – parskanie wargami,
- „kto silniejszy?” – napinanie warg w pozycji rozciągniętej. Dwie osoby siedzące naprzeciw siebie trzymają ustami kartkę papieru i każdy ciągnie w swoją stronę,
- „wąsy” – wysuwanie warg jak przy wymawianiu „u”, położenie na górnej wardze słomki lub ołówka i próby jak najdłuższego utrzymania,
- „drzwi do domu” – buzia to domek dla krasnoludka, a wargi to drzwi do domku. Pokaż jak wargi ściągnięte do przodu , otwierają się i zamykają,
- „straż pożarna” – wyraźne wymawianie w parach: e o oraz a u,
- Wydawanie odgłosów:
- krowy – mu, mu
- kukułki – kuku, kuku
- sowy – hu, hu
- psa – hau, hau
- rybki – plum, plum
- pukania – puk, puk
- uderzania – buch, buch
- chodzenia – tupu, tupu
- „pyszczek rybki” – wysuwanie warg do przodu, a następnie naprzemienne ich zamykanie i otwieranie,
- „ryjek” – układanie warg w kształcie ryjka, a następnie ich rozsuwanie w uśmiechu
- Gra na trąbce z szerokim ustnikiem, flecie, harmonijce ustnej.
